BURSA'NIN KİMLİĞİNİ OLUŞTURAN DEĞERLER

Bursa, tarihi ve arkeolojik değerleri, Marmara kıyılarındaki doğal koyları, zengin bitki türleri ile süslenmiş “ulu” dağı, Türkmen ve Yörük kültürü (efsaneleri-yöresel el sanatları gibi) değerleriyle otantik bir kimlik taşır.

Bursa çevresinde 10 milyon yıllık bitki ve canlı fosillerini içeren faunalar vardır. Günümüzde habitat (yaşanabilir çevre) olgusunun dünyaca önemsendiğini göz önüne aldığımızda, Bursa’daki bu nadir birikim çok önemlidir. Uludağ’ın geçmişten günümüze kalan fosil izlerinin Mustafakemalpaşa/Paşalar’da gün ışığına çıkarılabilmesi, yöreye ek bir doğal zenginlik kaynağı kazandırmaktadır. Diğer iki fosil alanı da İnegöl-Kestane Alan Köyü ve Tahta Köprü de bulunmaktadır.

Bursa Kent Merkezi, nitelikli tarihsel mirası ile özgün bir dokuya sahiptir. Doğuda Yıldırım külliyesinden, Batıda Çekirge-Hüdavendigar külliyesine kadar uzanan alan, özgün tarihi ve kültürel mirası barındırmaktadır. Kentin ortasında kalan hisar bölgesinin iki bin yıllık surları büyük ölçüde ayaktadır. Bu alan Bytinia-Roma-Bizans ve Osmanlı süreçlerini örnekleyen eserlere sahiptir. Surlar içindeki Bursa, doğayı ve insanı birlikte yansıtan su kemeri, cami, medrese, hamam, tarihi mezar taşları ve özellikle sivil mimari eserleri ile özel bir sunum mekanıdır. Bursa kent merkezi Kapalıçarşı-Bedesten çevresinde, Türk Ahi esnaf loncalarının işleyişine göre dokulanmış han ve çarşılar vardır. Cami, medrese, imaret ve hamamdan oluşan toplam beş külliye Bursa’ya tarihi ve kültürel zenginlik katmaktadır. Bursa ayrıca özgün sivil mimari yapılara sahiptir. Kent çevresinde de bugün de ayakta bulunana dört tarihi köprü vardır.

Bursa’ya 1,5 saat uzaklıkta olan Orhaneli-Büyükorhan yöresi Adrianus katedrali ve Derecik bazilikası ile değerli antik mirasa sahiptir. Bunların dışında yakınlarında bulunan Çavdarhisar/Aizonai antik kentinden doğan Koca Çay Vadisi zengin doğal ve antik eserler içermektedir. Yöre ayrıca Türkmen-Yörük kültürünün yaşandığı bir alandır. Bu nedenlerle Misi/Atranos/Büyükorhan yöresi, Olympos/Kesişdağı/Uludağ uygarlıklarının tarihi içinde uyum içerisinde sergilendiğini gösteren önemli bir mirastır.

Bursa Mutfağı, Türk Mutfak Kültürü içinde özel bir yere sahiptir. Bursa Uludağ’dan kaynaklanan ve bugün birçok önemli su markasına da kaynaklık eden suların lezzet verdiği birçok tarımsal ürüne sahip olmuştur. Yüzyıllar önce Bursa’nın sebze ve meyveleri, tahıl ve hayvancılık ürünleri Bizans ve Osmanlı süreçlerinde İstanbul’un tüketimini karşılıyordu. Bu zenginlik Bursa’da mutfak kültürünün oluşmasını sağlamıştır. Türk mutfağı başlığı altında et, sebze yemekleri ile tatlılar, Bursa’da tarihi bir geçmişe sahiptir. 400 yıl önce Bursa’da üretilen börek ve ekmek çeşitlerinin malzemem standardı saptanmıştı. 140 yıl önce “Bursa’nın dönen kebabı” başlığı altında İskender Efendi’nin ismi ile genelleşen kebap türü Bursa’da doğmuştur. 580 yıl önce Fransız gezginci Broquiere, Bursa’da yediği şiş kebabını ve Türkçe olarak yazdığı kaymağı tarif etmektedir. İnegöl köftesi de yüz yılı aşkın bir geçmişe sahiptir. Kemalpaşa tatlısı ile kestane şekeri de Bursa’ya özgü hale gelerek birçok işletme tarafından üretilmektedir.