PAZAR günü okudunuz, Hürriyet'in düzenlediği "İnşaatçılar Zirvesi"nde buluşan sektör temsilcilerinin, en şikayetçi oldukları konu "saksı vergisi" ile ilgiliydi.
KDV ÇARPIKLIĞI
Hürriyet'te "Konutta KDV çarpıklığı" başlığı ile açıklanan olayda;
- Net alanı 150 m2'ye kadar olan konutların satışında, yüzde 1 KDV uygulanıyor.
- Net alanı 150 m2'yi, söz gelimi "saksı konacak yer kadar" aşan konutların satışında ise, tamamına yüzde 18 KDV uygulanıyor.
Örneğin, net alanı 150 m2 ve 150,2 m2 olan ve her ikisi de 300 bin YTL'ye satılan iki konuttan; 150 m2 olanı için 3 bin YTL , 150,2 m2 olanı için 54 bin YTL KDV hesaplanıyor. Böyle olunca, ancak bir saksı konabilecek 0,2 m2'lik alan için, 51 bin YTL fazla KDV ödeniyor.
Konutun fiyatının 300 yerine 600 bin YTL olduğu durumlarda, saksı konacak yer için, bu kez 102 bin YTL fazla KDV ödeniyor.
Düşünebiliyor musunuz, saksı konulabilecek 0,2 m2 lik yer için 102 bin YTL "saksı koyma vergisi" alınıyor!
Evet haklısınız. "Pes vallahi" dedirtecek cinsten.
ÇÖZÜM YOLU BELLİ
Çarpıcı bir örnek olması için "Saksı Koyma Vergisi" benzetmesi ile açıkladığımız bu uygulama, hem adil değil hem de muvazaalı bazı yollara başvurulmasına neden olabiliyor. Projesine göre net alanı 149, uygulamada 160 m2 olan konutlar yapılabiliyor. Bazen de "ikiz evler" dediğimiz, yan yana 150 m2'den küçük iki konut satılıp, sonradan birleştirilebiliyor.
Oysa, bunların hiçbirine gerek yok. Örneğin, konutlarda;
- Net alanı 120 m2'ye kadar olanlara yüzde 1,
- Net alanın 120-160 m2 arasına (yani 40 m2'lik aralığa) yüzde 8,
- Net alanın 160 m2'yi aşması durumunda, aşan kısma yüzde18,
KDV uygulanması, sorunu çözebilecektir.
DİĞER SORUNLAR
1. Tapu Harcı İndirilmeli
Gayrimenkul alım-satımında, alıcı ve satıcı binde 15'er oranında "tapu harcı" ödüyorlar. Yakın zamana kadar, gayrimenkul alım-satımında "Emlak vergisi asgari değeri"nin bildirilmesi yeterliydi.
Bu uygulama, 6 Haziran 2008 itibariyle değişti (Bkz. 6.6.2008 Tarihli Mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan 5766 sayılı Kanun'un 11/c maddesi). Yeni düzenlemeye göre; "gerçek alım satım bedeli" üzerinden tapu harcı ödenmesi, bu bedelin de emlak vergisi asgari değerinden aşağı olmaması gerekiyor.
Özellikli bazı durumların dışında, gerçek alım satım bedeli, emlak vergisi asgari değerinin 2-3 katı bazen daha da fazlası olabiliyor. Bu durumda ödenecek tapu harcı tutarı da önceki uygulamaya göre 2-3 kat hatta daha fazla artmış oluyor.
Yeni düzenleme, son derece anlamlı ancak, sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi için, tapu harcı oranının binde 15'den binde 5'e inmesi gerekiyor. Alıcı ve satıcının, binde 5'er oranında harç ödemesi, tapuda gösterilen değerin de gerçeğe uygun olmasını sağlayabilecektir. Değer yüksek olacağı için, tapu harcı tahsilatında da gerileme olmayacak.
2. Kat İrtifaklı Arsa Payı Satışı Sorunu
Maliye, yasada yazılı olmadığı halde, bir tebliğ ile yorum yaptı ve kat irtifaklı arsa payı satışlarını, tamamlanmış konut olarak kabul etti. Hukuka aykırı olan ve inşaat sektöründe satışları frenleyen bu yorumdan, bir an önce vazgeçilmesinde yarar var.
İnşaat sektörü, "ekonominin lokomotifi" olan bir sektörÖ Giderek derinleşen kriz ortamının olumsuz etkilerini azaltabilmek için, inşaat sektörünün sorunlarına eğilmek gerekiyor.