11 Eylül saldırısı neleri değiştirdi?

11 Eylül saldırısı neleri değiştirdi ?

2001 yılı sonbaharında dünya canlı yayında gerçekleşen o saldırı ile sarsıldı. Amerika Birleşik Devletleri ikinci dünya savaşındaki Pearl Harbor baskını sonrasında ilk kez kendi evinde vuruldu. Üstelik ortada bu kez ne düşman askeri vardı ne de düşman uçakları. Bu saldırıda hepimizin hatırladığı gibi yolcu uçakları silah olarak kullanıldı. Amerika nın ticari ve askeri sembollerine yapılan bu saldırıda 3 bine yakın masum insan yaş***** yitirdi. Başkan Bush un bir ilkokulda öğrencilerle birlikteyken öğrendiği bu haber daha sonra dünya siyasi haritasının şeklini değiştirecekti.

Burada o saldırıyı kimin gerçekleştireceğine girmeyeceğiz. Çünkü konu ile ilgili ortaya bir çok spekülasyon atıldı. Saldırıyı gerçekleştiren teröristlere Amerikan hükümetinin göz yumduğundan tutun da Pentagon a aslında uçak değil füze atıldığı şeklindeki iddiaya kadar bir çok spekülasyon ortalıkta dolandı. Bu iddialar Fahrenheit 9/11 adlı belgeselde detaylı bir şekilde ele alındı. Michael Moore bu belgeselle adını duyururken Amerikan hükümetinin iddialara yanıtsız kalması dikkatlerden kaçmadı. Aynı belgeselde üzerinde önemle durulan, 9/11 in diğer yüzü Usame bin Ladin in Bush ailesiyle olan ilişkisi de Özellikle Ladin öyle bir tablo çizdi ki Yılardır aranıyor, Amerikaya karşı savaşıyor, her yerde adamları var, ancak yakalanmıyor. 1984 teki Goldstein gibi. Ancak söylediğimiz gibi güçlü tezlerle temellendirilen bu iddialar hep havada asılı kaldı. Ne yalanlandı ne de ispatlandı. Bu yüzden 9/11 ile ilgili ortaya atılan iddialar üzerinde durmayacağız. O tarihten itibaren dünya nasıl değişti, onun yanıtını arıyoruz.

Saldırganlığın meşruiyeti: Önleyici savaş

11 Eylülün dünyaya getirdiği ilk değişiklik saldırganlığın meşruiyeti oldu. Birleşik Devletler saldırıların ardında el-Kaide olduğunu ileri sürdü ve savunma hakkını kullanarak önce Afganistan, ardından Irak a girdi. Bush bu saldırılardan önce, 11 Eylül ün etkisiyle, Amerikan politikalarının değiştiğini, bundan böyle pre-emptive (önleyici) savaş vereceklerini söyledi. Önleyici savaş ABD nin tehdit olarak algıladığı ülkelere saldırı sebebini kendini korumak olarak açıklaması anlamına geliyor.

Dünya savaş alanına döndü

Taliban a karşı yürütülen savaşta 11 Eylül mağduru ABD müttefikleriyle ortak hareket etti. Ancak Irak savaşı birçok müttefikiyle ABD nin yollarını ayırdı. Birleşik devletler önce kitle imha silahlarını gerekçe olarak kullandı, ardından Saddam yönetimi ile el-Kaide arasında bağ kurdu. ABD Irak a uluslar arası destek olmadan girdi. Bu durum müttefiklerinin de tepkisini çekerken, Irak ın geldiği son duru ile noktalandı. Savaşta kendisini destekleyen müttefiklerinin neredeyse hepsi Irak ı terk ederken, ABD de Irak tan çekilme hesapları yapıyor.

11 Eylül sonrasında açılan tek cephe Afganistan ve Irak değildi. İsrail de 11 Eylül sonrasının verdiği psikolojik meşruiyetle Filistin deki politikalarını sertleştirdi ve daha önce başlayan ikinci intifadanın şiddetlenmesine sebep oldu. Daha sonra İsrail ile Lübnan arasında adeta savaş yaşandı. Bu saldırılarda binlerce masum insan yaş***** yitirdi.

Öte yandan terör grupları da saldırı cephelerini genişletti. ABD den sonra Türkiye, İngiltere ve İspanya da terör saldırılarının hedefi oldu.


İslam düşmanlığı arttı

11 Eylül saldırılarının önemli bir sonucu da İslam düşmanlığının artmasıydı. Teröristlerin Müslüman kökenli olması batı dünyasında İslam karşıtı duyguların hızla yükselmesine, aşırı bir yabancı düşmanlığına yol açtı. Bunun ilk sonucu ABD de kimi Hindistan vatandaşlarının Müslüman sanılarak öldürülmesi, ardından Avrupa gazetelerinde yayınlanan İslam Peygamberi Hz. Muhammed e yönelik karikatürler oldu. Bu yaklaşım toplumlar arası düşmanlıkları arttırdı ve toplumların hafızasında silinmez izler bıraktı.

Her yanımız duvar

İslam düşmanlığı yabancı düşmanlığının bir parçası haline geldi. Özellikle Avrupa ülkelerinde Müslüman nüfuzun göç yoluyla çoğalması bu duyguları körükledi. Yabancıya olan düşmanlık paylaşmamaya, yabancıyı dışlamaya itti. Fransa da bu psikoloji banliyölerde isyana yol açarken, ABD kendi yabancısı Meksikalı göçmenlerin ülkeye girişini engellemek için sınıra duvar örmeye başladı. İsrail de benzer bir meşruiyetten yararlanarak Filistin ile arasında duvar örüyor. Bu duvar "utanç duvarı" olarak anılıyor.

Uluslar arası seyahatler zorlaştı

Saldırılar sonrasında milyonların gündelik hayatını etkileyen gelişmeler de yaşandı. 11 Eylül sonrasında güvenlik algılamasında yaşanan değişim öncelikle uluslar arası seyahatlere yansıdı. Dünya başkentleri arasında uçakla yapılan seyahatler güvenlik aramaları ve oluşan paranoya sebebiyle yolcular için kabusa döndü.

Elbette 11 Eylül uçuşları zorlaştırmakla kalmadı. Kimi uçuşlar da oldukça kolay hale geldi. ABD nin, tüm uluslar arası anlaşmaları ve hukuku ihlal ederek suçlu olduğu kanıtlanmamış insanları terör zanlısı olduğu gerekçesiyle kaçırması CIA nın hayalet uçakları şeklinde literatüre geçti. 11 Eylül ün belki de en önemli sonuçlarından birisi insan haklarının ihlal edilebilir olduğu algısının medeni toplumlarda dahi yerleşmeye başlamasıydı. Özellikle yabancı olanlar için insan hakkı sorgulanmadı. Ebu Gureyb ve Guantanamo da gerçekleşen işkenceler tarihe insanlığın silinmez kara lekeleri olarak geçti.

Küresel dengeler değişti

11 Eylül ün getirdiği son değişiklik ise küresel dengelerde yaşanan değişim. 2001 yılında ABD dünya tek merkezli sisteminin lideriydi. Amerikan yönetimi sistemin çok kutuplu bir hale dönemsini engellemek odaklı politikasını 11 Eylül sonrası gerçekleşen saldırılarında da sürdürdü. Ancak 2001 yılından bu yana ABD hem zor durumda kaldı, güç ve prestij kaybetti, hem de ABD nin tek merkezli dünya sisteminden rahatsızlığını dile getirip çok kutuplu bir dünya isteyen Rusya ve Çin gibi ülkelerin yükselişini izledi.

Alıntıdır.